Artikel
Het voorstel van Strukton Civiel kreeg van ProRail een uitmuntende score. Het tenderteam zocht de grenzen van de mogelijkheden op voor de vrije spoorkruising Dijksgracht in Amsterdam. En met succes! Door lef te tonen, de regie te nemen en gelijkgestemde partners te binden maakt het projectteam de plannen stap voor stap concreet. De lat ligt hoog: zero emissie bouwplaats!
Bij de Dijksgracht liggen nu zes gelijkvloerse sporen met vertragende wissels. Met het Programma Hoogfrequent Spoorvervoer wil ProRail de capaciteit op het spoor vergroten. Een van de maatregelen is het wisselvrij maken, ook hier ten oosten van Amsterdam Centraal Station. Strukton Civiel bouwt een tunnel van 130 meter lang voor twee sporen waar de vier overige sporen overheen gaan. De groenvoorziening rondom deze vrije kruising behoren ook tot de opdracht. Naast het technische vakmanschap is hoog ingezet op maatschappelijk verantwoord bouwen met veel aandacht voor veiligheid, duurzaamheid en emissieloos bouwen. Tendermanager en projectmanager Wilko Stadhouder legt uit hoe.
“Strukton heeft de MVO-ambities vastgelegd in een beleidsverklaring. De directie draagt daarin uit dat we samen bouwen aan een toekomstbestendig morgen, bijvoorbeeld met een emissieloze bouwplaats en het steeds verder elektrificeren van het wagenpark. De ontwikkelingen die daarvoor al lopen, helpen ons op dit project. We benutten waarmee intern al ervaring is opgedaan en zetten nieuwe stappen. Ons zero-emissieplan bouwplaats kreeg een 10. Dat was doorslaggevend voor de opdracht.”
“In drie fases gaan we van schoner naar nagenoeg volledig elektrisch materieel. Direct bij de start van de uitvoering in september gebruiken we voornamelijk HVO100-brandstof. Dit is een synthetische biodiesel met veel minder CO2-uitstoot dan gewone diesel en Strukton heeft hiervoor al een mantelovereenkomst met GoodFuels. De Strukton Civiel-bedrijven – Molhoek-CCT en Terracon – en externe partners hebben we hierop geselecteerd en het gebruik van deze biodiesel is afgesproken. Zij kunnen met deze brandstof werken. We denken aan een tankunit op de bouwplaats met een registratiesysteem. Aan elke machine koppelen we een tankpas om het verbruik te monitoren. Met het programma SmartTrackers berekenen we vervolgens de CO2-uitstoot om op reductie te sturen en aan ProRail te rapporteren.”
“Als volgende stap zetten we steeds meer elektrisch materieel in: in fase 2 (2026/2027) al circa 50% en in fase 3 (2028/2029) nagenoeg volledig. De markt is nu nog niet zo ver, maar met onze concrete vragen kunnen we invloed uitoefenen op de markt om materieel te elektrificeren. Al in de tenderfase hebben we afgesproken om elektrisch materieel in te gaan zetten. Dit project heeft met 7 jaar een lange looptijd. Dat maakt het voor partners interessant om in duurzame alternatieven te investeren, zeker als we onze vraag vergroten door meerdere projecten te bundelen.”
Tijdens de uitvoering neemt het stroomgebruik toe: eerst voor kleiner materieel en gereedschap en daarna ook voor steeds meer groot materieel. “We zijn nu al de groeiende elektriciteitsbehoefte aan het doorrekenen om de benodigde capaciteit in te schatten. Dat is een puzzel, want hoe lang werkt een machine op één acculading en hoe snel laadt deze accu weer op? We denken aan een zware stroomaansluiting of een grote accu als bron op de bouwplaats die we aansluiten op het groene stroomnet. Strukton heeft een mantelovereenkomst met Greenchoice en daar wil het project op meeliften. We onderzoeken nu hoe we de stroombehoefte exact gaan invullen.”
“Onze bouwkeet wordt overigens energieneutraal met zonnepanelen op het dak, een elektrische airco en andere duurzame installaties. We weten van het project Hoofdstation Groningen dat de energieopbrengst daardoor zelfs groter is dan het gebruik in de bouwkeet.”
Het projectplan gaat verder dan zero emissie bouwplaats. Zo richt het projectteam samen met Strukton-bedrijf GBN Groep een gronddepot in voor optimale grondstromenbeheersing. Ook wil het de bouwkeet tussen de fases verhuren om leegstand en onnodig transport te voorkomen.
De voorbereidingen voor de uitvoering zijn in volle gang. “Strukton wil tot de beste 5 MVO-performers in onze sector behoren en investeert in duurzaam bouwen. We zetten extra capaciteit in om het zero-emissieplan bouwplaats in praktijk te brengen. We gaan registreren, analyseren en bijsturen. We blijven speuren naar duurzame alternatieven op de markt. Dat kost extra tijd, maar we moeten het echt anders gaan doen. Persoonlijk wil ik die extra inspanning ook leveren. Ik heb zelf kinderen en wil de aarde ook voor hen mooi en leefbaar houden.”
Het zero-emissieplan bouwplaats, gekoppeld aan een concreet project, versnelt de ontwikkeling van duurzaam bouwen. ProRail heeft Dijksgracht als pilot voor een emissieloze bouwplaats geselecteerd en ook binnen Strukton Civiel ontstaat mede door dit project een informatiebron waaruit volgende projecten kunnen putten. Partners worden uitgedaagd de lat ook hoog te leggen en hebben de gedrevenheid dit daadwerkelijk te doen. Duurzaam bouwen doen we samen en het project Vrije spoorkruising Dijksgracht in Amsterdam laat zien hoe ver dit al kan gaan. De definitieve keuze voor de inrichting van het gebied naast de sporen gebeurt in 2028.